Last van vliegschaamte? Pak de trein op vakantie!

In Zweden hebben ze de term Flygskam bedacht en die waaide over naar ons land als vliegschaamte. Het woord werd vorig jaar door Van Dale zelfs gekozen tot woord van het jaar. Het woordenboek definieert vliegschaamte als schaamte die iemand ervaart als hij of zij gebruikmaakt van een vliegtuig terwijl er minder milieubelastende alternatieven zijn om zich te verplaatsen.

Of vliegschaamte terecht is, daar zijn de meningen nog over verdeeld. Aan de ene kant is de luchtvaart op dit moment verantwoordelijk voor niet meer dan 2% van de mondiale CO2-uitstoot, maar aan de andere kant neemt het aantal vluchten en de lengte van die vluchten fors toe. 

Fijn met de trein 
Voor wie zich ongemakkelijk voelt bij het boeken van een vliegvakantie is de trein een uitstekend alternatief. Reizen per trein heeft zijn eigen charme én er zijn genoeg mooie reizen die je per trein kunt maken.  Stichting Natuur & Milieu zette de fijnste treinreizen binnen Europa voor je op een rijtje: 

Glacier Express - Zwitserland
Misschien wel de bekendste spoorlijn van Europa. Dit is een rechtstreekse trein die dwars door het hart van de Alpen rijdt. De reis begint aan de voet van de Matterhorn in Zermatt en brengt je naar St. Moritz. De bijna 8 uur durende rit leidt je door smalle valleien en hoge bergpassen. Onderweg rijd je door 91 tunnels en over 291 bruggen. Vanuit de Glacier Express is het uitzicht op de 2033 meter hoge Oberalppas altijd goed te bewonderen, want alle rijtuigen hebben panoramaramen tot aan het dak. 

Bergen treinroute - Noorwegen
De Bergen treinroute in Noorwegen is niet zonder reden door Lonely Planet uitgeroepen tot een van de mooiste treinreizen ter wereld. De trein verbindt de hoofdstad Oslo en havenstad Bergen en laat je onderweg de meest spectaculaire landschappen van Noorwegen zien. Alles komt aan bod: van bevroren meren naar donkere bossen en van uitgestrekte grasvlaktes naar besneeuwde bergtoppen. Het hoogste bergplateau van Europa, Handangervidda, ligt op de route. Het gebied is het thuis van veel verschillende planten-, vogel- en diersoorten. Je zou hier zelfs een poolvos of en sneeuwuil kunnen spotten. 

Belgrado naar Bar - Servie & Montenegro
Nummer drie van de lijst is een verrassende rit tussen Belgrado en Bar. Een route die waarschijnlijk nog niet bij veel reizigers op de bucketlist staat, maar die zeer zeker de moeite waard is. Vanuit het Servische Belgrado rijdt de trein door een schilderachtig landschap naar de stad Bar aan de Adriatische kust. De oude Oostblokwagons banen hun weg over 476 kilometer spoorlijn, door talloze tunnels en over meer dan 400 bruggen. Voor mensen met hoogtevrees is deze rit naar Montenegro misschien geen goed idee: de trein rijdt op sommige plekken op een hoogte van wel 700 meter en gaat over het 498,8 meter lange Mala Rijeka viaduct, dat tot 2001 de hoogste spoorbrug ter wereld was.  Gebruikelijk rijden er per etmaal één dagtrein en één nachttrein het hele traject van Belgrado naar Bar. 

Zwarte Woud trein - Duitsland
Een van Europa’s meest pittoreske spoorlijnen ligt in Duitslands grootste natuurgebied, het Zwarte Woud (Schwarzwald). Over een afstand van 150 kilometer brengt de Schwarzwaldbahn je langs donkere dennenbossen, wijngaarden, spectaculaire rotswanden, oude boerderijen en kastelen, waarbij een klim van wel 650 meter gemaakt wordt. Deze drie uur durende rit begint in Karlsruhe, daalt af naar de Bodensee en eindigt uiteindelijk in het stadje Konstanz. Leuke tip: stap in Triberg uit voor een wandeling om de 163 meter hoge Triberger Wasserfalle te bewonderen. 

West Highland line  (Schotland)
De West Highland Line biedt adembenemende uitzichten op het groene Schotse landschap. Het is niet voor niets dat het toonaangevende reismagazine Wanderlust hun award voor de beste treintrip aan deze route gaf. De spoorlijn verbindt Glasgow met de havens van Oban en Mallaig. Onderweg passeer je de mysterieuze meren en grillige bergen van Schotland. Het Glenfinnan viaduct, bekend uit de Harry Potter films, is een van de highlights van de route. Een rit door het West Highland duurt ongeveer 3,5 uur en dagelijks rijden er drie treinen op dit traject. 

Inlandsbanan - Zweden
De langste route uit dit rijtje: Inlandsbanan spoorlijn in Zweden. Heel populair bij liefhebbers van stilte en natuur. Inlandsbanan trein voert door het intens verlaten landschap in het noorden van Zweden. De 1.300 kilometer lange rit begint in Kristinehamn in het zuiden en eindigt in Gällivare in het noorden. Het is de enige Europese treinreis die meer dan duizend kilometer door vrijwel ongerepte natuur voert. Grote kans dat je onderweg moet wachten op een kudde rendieren die het prettig vindt om over het spoor te lopen. Er bestaat een speciale ‘hop-on-hop-off-card’ waarmee je twee weken lang kunt reizen op route. Zo kun je helemaal zelf bepalen in welk tempo je Noord-Zweden wilt ontdekken. Let wel op: een gedeelte van het jaar is dit traject gesloten. 

Linke Rheinstrecke - Duitsland
Relatief dicht bij huis, maar daarom zeker niet minder mooi. De spoorlijn van Keulen naar Mainz wordt zo genoemd, omdat hij vrijwel geheel langs de rivier de Rijn loopt. Vanuit de trein zie je glooiende heuvels met kastelen en valleien met wijngaarden. Je passeert het kalme water van de rivier en ziet hoe de Rijn en de Moezel elkaar ontmoeten bij Koblenz. Een gedeelte van de oevers van de Rijn staat zelfs op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Stap bij de stad Sankt Goarshausen uit om de 132 meter hoge rots de Lorelei te bewonderen, of om een witte wijn uit de streek te proeven. 

Bernina Express - Zwitserland en Italie
We sluiten af met een bekende spoorlijn die in Zwitserland begint, de Bernina Express. Verschillende delen van deze spoorlijn behoren tot het Werelderfgoed van UNESCO. De Bernina Express baant zich in ongeveer 4 uur vanaf Chur en St. Moritz een weg door de machtige Zwitserse bergen om te eindigen in het Italiaanse Tirano, dat bekend staat om zijn mooie historische centrum. De rijtuigen van de de Bernina Express zijn net zoals de Glacier Express voorzien van panoramaramen. De route is ook af te leggen met de reguliere trein, waarvoor niet gereserveerd hoeft te worden. Hou dan wel rekening met vaker overstappen. Tickets, prijzen en reisschema’s vind je op de websites van de nationale spoorwegmaatschappijen van de genoemde landen.  Kijk voor meer informatie over duurzaam reizen op: www.natuurenmilieu.nl