Snel en vaak verliefd? Misschien is het emofilie

Sommige mensen hebben de neiging om snel, gemakkelijk en vaak verliefd te worden. Ze houden van het gevoel om verliefd te zijn en beginnen meestal ook snel relaties. Deze neiging staat bekend als emofilie, in de psychologie vroeger bekend als ‘emotionele promiscuïteit’.

Duistere kant

Emofilie onderscheidt zich van een aantal andere eigenschappen die meestal ook uitdraaien op het beginnen van snelle romantische connecties. Wat iemand met emofilie aantrekt in verliefd zijn, is het feit dat die gevoelens de moeite waard zijn. Ander gezegd, het voelt gewoon lekker. Snel verliefd worden klinkt vaak opwindend en romantisch, maar er kan ook een duistere kant aan zitten. Het kan betekenen dat je rode vlaggen negeert en valt voor verkeerde personen. Bijvoorbeeld mensen die van je snelle gehechtheid gebruik maken om je op de een of andere manier te manipuleren.  

‘Donkere Driehoek’

Een recente reeks van studies heeft onderzocht hoe emofilie is gekoppeld aan de zogenaamde ‘Donkere Driehoek’ van het machiavellisme, psychopathie en narcisme. Elk van deze eigenschappen houdt iets anders in, maar ze zijn allemaal verbonden door een neiging tot asociaal gedrag, zoals hardvochtigheid en manipulatief zijn. Deze eigenschappen worden over het algemeen als ongewenst beschouwd, vooral in de context van een langdurige relatie. Voor een kortstondige relatie kunnen ze echter worden verward met aantrekkelijke eigenschappen. Als je bijvoorbeeld een narcist niet goed kent, kunnen hun overdreven opgeblazen zelfbeeld en neiging om over zichzelf te praten mogelijk overkomen als spraakzaamheid en zelfverzekerd zijn. Narcisten kunnen ook heel goed zijn in het scheppen van zaken die aantrekkelijk voor anderen zijn. Zo kunnen ze bijvoorbeeld meer tijd en moeite investeren aan hun uiterlijk, zichzelf omringen met symbolen van geld en succes en meer moeite doen om de ‘juiste’ dingen te zeggen (zelfs als ze niet waar zijn) om maar aantrekkelijk over te komen.  

Ideale partner

Terug naar de verschillende studies. In de eerste studie onderzochten onderzoekers online 257 mannen en vrouwen met een gemiddelde leeftijd van 34 jaar. Hen werd gevraagd om de persoonlijkheid van hun ideale partner te beschrijven. Ze vulden ook hun eigen individuele persoonlijkheidskenmerken in. Wat de onderzoekers vonden was dat mensen die hoog scoorden in emofilie (in vergelijking met hen die laag scoorden) aangaven dat hun ideale partner veel eigenschappen zou moeten hebben die hoog in de ‘Donkere Driehoek’ staan.  

Persoonlijke profielen

In een tweede studie werd aan 185 heteroseksuele vrouwen gevraagd om de online profielen van mannen te beoordelen. Deze profielen waren afkomstig van studenten die zelf het profiel zelf hadden geschreven en daarnaast een enquête over hun persoonlijkheid hadden ingevuld. Onderzoekers selecteerden de profielen die het hoogste scoorden op de schaal van de ‘Donkere Driehoek’ en lieten deze beoordelen door de vrouwen. Wat vonden ze? De vrouwen die hoog in emofilie scoorden werden inderdaad meer aangetrokken tot de ‘Donkere Driehoek’ profielen, maar ze voelden zich óók aangetrokken tot andere profielen. In de woorden van de onderzoekers: ‘individuen met veel emofilie meldden een hoge aantrekkingskracht tot alle profielen, ongeacht de aard van het profiel of wie het geschreven had’.  

Beperkt

Deze bevindingen zijn wel om verschillende redenen beperkt te noemen. Een daarvan is dat de onderzoekers alleen keken naar de genoemde ‘ideale’ eigenschappen van een hypothetische partner. Het is belangrijk voor toekomstig onderzoek om te kijken hoe emofilie zich bijvoorbeeld afspeelt in de context van een speed-dating evenement om te zien wat het betekent voor het werkelijke gedrag. Een tweede punt van kritiek kan zijn dat de eerste studie zowel mannen als vrouwen omvatte, terwijl aan de tweede studie alleen heteroseksuele vrouwelijke deelnemers deelnamen. Er is dus meer werk nodig om emofilie in gender- en seksueel diverse populaties te begrijpen.  

Geen slechte zaak

Toch zijn deze bevindingen interessant. Ze helpen ons een aantal dingen te begrijpen. Een daarvan is dat personen met een hoge graad van emofilie niet alleen worden aangetrokken door mensen met ‘Donkere Driehoek’ eigenschappen, maar dat ze ook de neiging hebben om zich aangetrokken te voelen tot zo ongeveer iedereen. Mensen met  emofilie zijn ook geneigd steeds dezelfde fouten te maken, zoals het vallen voor charmeurs met bijbedoelingen. Dit wil niet zeggen dat emofilie op zich een slechte zaak is, maar dat het wel kan leiden tot een kwetsbaarheid die makkelijk misbruikt kan worden door narcisten en andere manipulatoren.

Bron: Psychology Today