menu

Studie: Kort slapen kan kans op dementie verhogen

Mensen die op middelbare leeftijd regelmatig zes uur of minder slapen, lopen een grotere kans dementie te ontwikkelen dan mensen die routinematig zeven uur slapen, zo blijkt uit een groot onderzoek naar deze ziekte. Uit de studie van het University College London (UCL) onder 10.000 vrijwilligers blijkt dat het aantal gevallen 30% hoger ligt bij degenen die in hun jaren 50, 60 en 70 slecht sliepen.

Studie: Kort slapen kan kans op dementie verhogen - Jongbelegen.nu

Niet per se veroorzaker

Onderzoekers vonden dit grotere risico op dementie bij mensen die consequent een korte nachtrust hadden, ongeacht andere risicofactoren zoals hart- en stofwisselingsziekten en een slechte geestelijke gezondheid. De studie bewijst niét per se dat te weinig slapen dementie veroorzaakt, aangezien slaapverlies zelf een van de vroegste symptomen van de ziekte kan zijn. Maar sommige wetenschappers geloven dat de resultaten het bewijs versterken dat aanhoudend slecht slapen op zijn minst kan bijdragen tot de ziekte.  

Giftig afval

Onderzoekers weten niet of het verbeteren van de slaap het risico op dementie echt kan verminderen, maar het is bekend dat slaap giftig afval uit de hersenen verwijdert. Eén hypothese is dat wanneer mensen minder slapen dit proces wordt verstoord. Deze bevindingen suggereren dat de slaapduur een risicofactor zou kunnen zijn voor dementie op latere leeftijd. Onderzoekers analyseerden onderzoeksgegevens van de Whitehall II-studie van het University College London, die in 1985 van start ging en de gezondheid en levensstijl van meer dan 10.000 Britse vrijwilligers volgde. Een Frans team richtte zich nog eens op bijna 8.000 deelnemers die zelf hun slaappatronen rapporteerden.  

Verdubbelde kans

Gedurende 25 jaar follow-up ontwikkelden 521 deelnemers dementie, waarvan de meeste eind 70 waren. In het blad Nature Communications beschreven de wetenschappers hoe degenen die in hun jaren 50 en 60 routinematig zes uur of minder slaap kregen 30% meer kans hadden om dementie te ontwikkelen dan degenen die meestal zeven uur slaap kregen. De bevindingen kwamen nadat een internationaal team onlangs had gemeld dat ernstig verstoorde slaap het risico van vrouwen om te sterven aan hartaandoeningen bijna kan verdubbelen, in vergelijking met de algemene vrouwelijke bevolking. Uit de studie, in het European Heart Journal, bleek dat het risico voor mannen met ongeveer een kwart toenam.  

Risicofactoren

Roken, veel alcohol drinken en zwaarlijvigheid zijn weliswaar risicofactoren voor dementie, maar de kans op het ontwikkelen van de ziekte neemt sterk toe met de leeftijd. Dementie treft naar schatting een op de veertien 65-plussers en een op de zes 80-plussers. Het risico op het ontwikkelen van Alzheimer of vasculaire dementie verdubbelt ruwweg elke vijf jaar boven de leeftijd van 65 jaar. De eerste pathologische veranderingen die tot dementie leiden, treden één tot twee decennia voordat de ziekte duidelijk wordt op, wanneer kleverige eiwitten zich in de hersenen ophopen. Toen in 1985 in het Whitehall II-onderzoek voor het eerst de slaap werd beoordeeld van vrijwilligers die later dementie ontwikkelden, was dit proces waarschijnlijk nog niet begonnen. Dit betekent dat als zij te weinig sliepen, dit waarschijnlijk niet werd veroorzaakt door dementie-gerelateerde veranderingen in de hersenen.  

Slaap verbeteren

Uit de studie blijkt dus dat het zinvol is om maatregelen te nemen om de slaap te verbeteren, zoals overdag naar buiten gaan om het natuurlijke ritme dat een goede slaap bevordert in stand te houden, overmatig gebruik van alcohol of cafeïne te vermijden, vooral voor het slapen gaan en een bedtijdroutine te vinden die voor jou persoonlijk werkt. Een van de onderzoekers zei echter ook ‘Mensen die slecht slapen moeten nu ook weer niet bang zijn dat ze op dementie afstevenen als ze niet onmiddellijk in slaap vallen.’

 

 

 

 

april 2021
Wim van der Oest
Kan lezen en schrijven met woorden. Vier decennialang tekstschrijver en auteur. Enthousiast medeoprichter van Jongbelegen. Waarom? Omdat hij online maar bar weinig magazines kon vinden die niét tuttig en ouderwets zijn.

Goed stuk

Deel dit artikel: