Fuck, ik heb een SOA! Wat nu?

Het aantal seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s) onder 45-plussers is verdubbeld. Dit blijkt uit een recent Brits onderzoek. De uitkomsten van dit onderzoek zijn volgens deskundigen vergelijkbaar met wat er zich in Nederland tussen de lakens en daarna afspeelt. In de afgelopen tien jaar is het aantal gevallen van herpes en chlamydia verdubbeld. Syfilis, dat tien jaar geleden in onze streken vrijwel was verdwenen, is verviervoudigd. Nare ontwikkelingen, waar we wel wat aan kunnen doen.

Oorzaken  
Volgens artsen en psychologen is er een aantal oorzaken aan te wijzen.
Ten eerste neemt het aantal scheidingen nog steeds toe. Ruim 30% van alle getrouwde stellen gooit na een aantal jaren de handdoek in de ring. De gemiddelde leeftijd bij de vrouw ligt dan rond de 42 jaar, bij de man rond de 45 jaar. Daarnaast zijn er natuurlijk ook ongetrouwde stellen die uit elkaar gaan. Dit betekent dat er elk jaar weer een massa nieuwe singles op de datingmarkt verschijnt die na verloop van tijd wel weer zin hebben in een nieuwe partner en naar hem/haar op zoek gaan.
En zo komen we bij de tweede oorzaak: internetdating. Of je nou hetero of homo bent, piepjong of stokoud, er is altijd wel een datingsite voor jou. Contacten zijn snel gelegd, een seksueel avontuurtje zo afgesproken.
Als derde oorzaak voor het stijgen van het aantal SOA’s bij ouderen wijzen deskundigen het feit aan dat veel ouderen zijn opgegroeid in een tijd waarin er nog onveilig werd gevreeën. Ze zien de campagnes voor veilig vrijen als iets voor de jeugd. Daar komt bij dat ze door alle positieve berichten over de succesvolle behandelingen van bijvoorbeeld AIDS denken dat het tegenwoordig allemaal wel meevalt. Gevolg: laat dat condoom maar in het pakje.
De laatste oorzaak: dankzij het blauwe pilletje en andere erectiemiddelen hebben oudere mannen langer seks. 

Soorten SOA’s
Geen gezellig praatje, maar we zetten de verschillende SOA’s toch nog even op een rijtje.

Chlamydia
Chlamydia is een een SOA die wordt veroorzaakt door de bacterie ‘Chlamydia Trachomatis’ die zich hecht aan slijmvlies waardoor een ontsteking kan optreden in de baarmoedermond, urinebuis, anus of keel. Chlamydia is de meest voorkomende SOA in Nederland. Een besmetting met deze aandoening gaat bijna nooit gepaard met klachten. Ongeveer de helft van de mannen en het merendeel van de vrouwen merkt niet op dat zij een SOA onder de leden hebben. Dit betekent dat je met de ziekte kunt rondlopen zonder er iets van te merken en onbewust de infectie kan overdragen.

Gonorroe 
Gonorroe, ook wel druiper genoemd, is een zeer besmettelijke SOA. Deze infectie wordt veroorzaakt door een bacterie (Neisseria gonorrhoeae) die voor verschillende symptomen zorgt. De verschijnselen zijn vaak onzichtbaar bij vrouwen terwijl mannen duidelijke klachten ervaren.

HIV
De afkorting HIV staat voor ‘humaan immunodeficiëntievirus’. HIV is een virus dat het immuunsysteem aantast en daardoor het lichaam vatbaarder maakt voor infecties, waaronder andere SOA. Net zoals bij andere seksueel overdraagbare aandoeningen, kun je besmet zijn met HIV zonder dat je er iets van merkt. Hoewel HIV niet vaak voorkomt in Nederland is het toch verstandig eens in de zoveel tijd een HIV test te doen. Zeker wanneer je bijvoorbeeld een nieuwe relatie of wisselende sekspartners hebt. Er is pas sprake van AIDS als het afweersysteem van een met HIV geïnfecteerd lichaam niet langer tegen veelvoorkomende ziekteverwekkers, zoals een verkoudheidsvirus, kan vechten.

Herpes Genitalis
Herpes genitalis is een SOA waarbij pijnlijke blaasjes aanwezig zijn rond en op de geslachtsdelen. De SOA wordt veroorzaakt door het herpes simplex virus (HSV). Er zijn twee typen herpes simplex irussen: herpes simplex type 1 (HSV-1) en herpes simplex type 2 (HSV-2). Van alle herpes genitalis infecties wordt 80% veroorzaakt door HSV-2, de overige 20% is HSV-1 de verantwoordelijke. HSV-1 staat ook bekend als de veroorzaker van de alom bekende koortslip (herpes labialis). Door orale seksuele contacten kan HSV-1 dus ook worden over gebracht naar de geslachtsdelen en zo een genitale herpes veroorzaken. Eenmaal geïnfecteerd met het virus, blijft het levenslang in je lichaam aanwezig. De meeste mensen hebben daar over het algemeen geen last van. Bij sommigen kan het virus weer actief worden door verschillende prikkels zoals zonlicht, stress, vermoeidheid, koorts of menstruatie.

Syfilis
Syfilis, ook wel lues genoemd, is een SOA die wordt veroorzaakt door de bacterie ‘Treponema pallidum’. De ziekte is makkelijk over te dragen en treedt in verschillende fases op. Syfilis kan in het begin geen klachten geven. Het is daarom veilig om een SOA test te doen wanneer er sprake is geweest van onbeschermd seksueel contact.

Genitale wratten
Genitale wratten worden veroorzaakt door het humaan papilloma virus (HPV). Ze ontstaan rondom de vagina, penis of anus. Ze beginnen klein en kunnen zich uitbreiden in groepjes. Ze zijn te herkennen aan hun rozerode of grijswitte kleur. Genitale wratten komen vaak voor en kunnen een paar weken tot maanden na de besmetting met HPV ontstaan. Net zoals andere SOA kan het virus heel lang zonder symptomen in het lichaam zitten waardoor je er niets van merkt en je het virus onbewust kunt overdragen.

Mycoplasma Genitalium
Mycoplasma genitalium is een SOA die door een bacterie wordt veroorzaakt. Deze bacterie werd voor het eerst in 1980 ontdekt en wordt sindsdien in verband gebracht met plasbuisklachten, zoals afscheiding, pijn bij het plassen en jeuk in de plasbuis.
Ook bij vrouwen kan Mycoplasma genitalium de veroorzaker zijn van klachten die passen bij een SOA zoals veranderde afscheiding, pijn in de onderbuik, ontsteking van de baarmoedermond of het baarmoederslijmvies. Symptomen van een blaasontsteking kunnen ook wijzen op een mycoplasma genitalium-infectie. 

Wat nu? 
Zoals je ziet, kun je een SOA hebben zonder er iets van te merken. Daarom is het verstandig om je regelmatig te laten testen op SOA’s. Met welke regelmaat je dat doet hangt helemaal af van hoe je seksleven er uitziet, maar als je vaak onveilige seks hebt is één keer per kwartaal tot uiterlijk één keer in het halfjaar zeker aan te raden. Merk je symptomen van een SOA? Neem dan zo snel mogelijk actie en laat je testen en behandelen bij een gespecialiseerde kliniek zoals bijvoorbeeld de Stadskliniek. Bij deze kliniek met vestigingen in zes steden kun je anoniem terecht, zonder wachttijd. 
Kijk voor meer informatie op www.stadskliniek.nl

Bronnen: Gezondheidsnet, RIVM, Stadskliniek