menu

Barcelona haalt de bezem door het massatoerisme

Voor de Coronacrisis was de stad een voorbeeld van de ergste excessen van het massatoerisme. Nu wil Barcelona een rolmodel worden voor andere steden die geteisterd worden door veel te grote stromen toeristen, zoals ons eigen Amsterdam. Het is bezig zichzelf opnieuw uit te vinden en de openbare ruimte voor de inwoners van de stad terug te winnen, te beginnen met de beroemdste boulevard, La Rambla.

Barcelona haalt de bezem door het massatoerisme - Jongbelegen.nu

Zwakte

De crisis heeft de zwakte van een model dat gebaseerd is op één economische sector, het toerisme, pijnlijk blootgelegd. La Rambla is het centrum van deze economische monocultuur. Het plan is om de lokale bevolking terug te brengen naar de mooiste straat van de stad. Ciutat Vella, het oude stadsdeel waarin La Rambla ligt, moet een rolmodel worden voor de overgang van de toeristencultuur naar een meer divers gebied dat werkgelegenheid biedt en tegemoetkomt aan de behoeften van de bewoners. Er moeten banen in cultuur, technologie en ecologie worden gecreëerd.

Het toerisme is goed voor ongeveer 15% van het BBP van Barcelona, maar in Ciutat Vella is de hele buurt volledig afhankelijk van toeristen. Veel bedrijven zijn sinds de lockdown in maart niet meer heropend, velen zullen dat ook nooit meer doen. Overal zijn makelaarsborden te zien en op een affiche staat ‘La Rambla, nu meer dan ooit!’.  

Cultureel centrum

Over wat er mis is gegaan bestaat geen discussie. En verbazingwekkend ook niet over wat er moet gebeuren. Iedereen, van politici tot particuliere investeerders en marktkooplui, is het erover eens: cultuur is wat de inwoners van Barcelona terug zal lokken naar La Rambla, de straat die ze allang hebben verlaten. ‘Friends of La Rambla’ is de plaatselijke bewoners- en bedrijfsvereniging die culturele evenementen wil aanbieden, van hoge cultuur in het Liceu operagebouw tot populaire cultuur. Dit klinkt misschien utopisch in een tijd dat Covid-19 de theaters en de muziekpodia heeft gedwongen om dicht te gaan. Maar de afwezigheid van toeristen heeft onthuld wat La Rambla werkelijk is: een boulevard met drie theaters en een internationaal operagebouw, een kunst- en fotografiemuseum, verschillende muziekpodia en de kantoren van het Catalaanse ministerie van cultuur.  

Vlaggenschip

Het vlaggenschip is het grote Teatre Principal, dat in 1603 werd geopend maar sinds 2006 gesloten is. Nu heeft een consortium onder leiding van een lokale zakenman 35 miljoen euro opgehaald om het theater op te knappen tot een multifunctionele uitvoeringsruimte waar hi-tech evenementen en concerten zullen plaatsvinden. Het doel van dit project is om een ervaring te creëren die een bestemming op zich kan worden. La Rambla moet een van de belangrijkste kunstcentra van Zuid-Europa worden. Een plek om te leren, te ontdekken en te genieten. Een ervaring voor volwassenen en kinderen waar kunst en inhoud hand in hand gaan.  

Herinrichting

Inmiddels is een stedenbouwkundig plan dat in 2018 is opgesteld voor de herinrichting van La Rambla afgestoft. Het voorziet in een uitbreiding van de voetgangersruimte, waarbij de boulevard wordt verbonden met de aangrenzende straten van Ciutat Vella en El Raval. Ook moet er een groene ruimte worden gecreëerd aan het eind bij de oude haven. Maar met de aan Covid gerelateerde kosten die de overheidskas leegpompen, is het niet duidelijk waar de gemeente de geschatte € 400.000 zal vinden die nodig is om de eerste fase van het plan uit te voeren.  

La Boqueria

Voordat de plek wegzakte onder de golven van het toerisme, was La Boqueria een van de mooiste voedselmarkten van Europa en het hart van La Rambla. De markt staat al 180 jaar op deze plek, maar moet zichzelf nu ook opnieuw uitvinden. Toeristen kopen andere dingen dan lokale bewoners. De kracht van La Boqueria moet worden dat de markt producten verkoopt die je nergens anders in de stad kunt vinden en zo inwoners van andere wijken in Barcelona zal aantrekken.  

Gastronomie

De stad Barcelona is trots op zijn gastronomie, maar er zijn maar weinig etablissementen op La Rambla waar een kieskeurige eter voor zou kiezen. De inwoners van Barcelona kwamen er dan ook niet om te eten. Vroeger kwamen ze voor een aperitief op Plaça Reial en gingen dan ergens anders in de buurt eten. En toen het massatoerisme verscheen kwamen ze al helemaal niet meer. De uitdaging voor restaurants en andere gelegenheden is dus om zich niet langer te concentreren op het goedkope voedsel waar de massatoerist om vraagt, maar zichzelf aantrekkelijk te maken voor klanten met een betere smaak, inclusief de inwoners van Barcelona.

oktober 2020
Wim van der Oest
Kan lezen en schrijven met woorden. Vier decennialang tekstschrijver en auteur. Enthousiast medeoprichter van Jongbelegen. Waarom? Omdat hij online maar bar weinig magazines kon vinden die niét tuttig en ouderwets zijn.

Goed stuk

Deel dit artikel: