De ontdekker van Amerika was een vrouw, 500 jaar voor Columbus!

Op school hebben we allemaal keurig geleerd dat het Christopher Columbus was die in 1492 met zijn schip ‘Santa Maria’ Noord-Amerika ontdekte. Maar er is bewijs dat de eerste Westerse persoon die in, wat we nu de Verenigde Staten noemen, een vrouw was. Wie was deze dame? 

Gudrid Thorbjarnardóttir
Zo heette ze. Aan het ‘dóttir’ (dochter) in haar naam kun je zien dat ze uit IJsland kwam. Ze werd geboren, als dochter van een hoofdman, ergens aan het eind van de 9e eeuw, waarschijnlijk in het jaar 980. Zij was een Viking en kreeg als bijnaam ‘Gudrid de Ver-weg-reiziger’. Die naam deed ze dan ook eer aan, want we weten dat ze in een houten langschip reisde naar Noorwegen en Groenland. Later in haar leven, toen ze tot het christendom was bekeerd, maakte ze zelfs een pelgrimsreis naar Rome. Een ondernemende tante dus.

Sage van Erik de Rode
Erik de Rode was een Noorse ontdekkingsreiziger die in de 10e eeuw naar Noord-Amerika reisde. In de sage die in de 12e eeuw over de reizen van deze roodharige Viking werd geschreven wordt Gudrid genoemd als eerste die het gebied aandeed. Ook in een ander verhaal, de Groenlanders sage, wordt dit genoemd. Het ontdekte land werd ‘Vinland’ genoemd, niet te verwarren met het huidige Finland. Al in jaren ’60 van de vorige eeuw werd in L’anse aux Meadows op het noordelijkste topje van Newfoundland archeologisch bewijs gevonden dat het de Vikingen - dus niet Columbus en zijn mannen- waren die Noord-Amerika als eerste westerlingen betraden. Tussen de archeologische vondsten werd ook een stuk van een weefgetouw gevonden. 

Snorri 
Volgens de overleveringen kreeg Gudrid tijdens haar verblijf in Vinland ergens tussen 1005 en 1013 een zoon die Snorri heette. Deze voor ons wat wonderlijke naam was afgeleid van het Noorse ‘snerra’ wat ‘het gevecht’ betekende.
Hij is waarschijnlijk de eerste blanke persoon die in Noord-Amerika, afgezien van Groenland, is geboren. Na ongeveer drie jaar vertrokken Gudrid en haar zoon naar Groenland en vandaar terug naar IJsland waar zij hun intrek namen in een boerderij. De reden van hun vertrek uit Vinland waren de aanhoudende aanvallen van lokale stammen die door hen ‘Skraelingar’, oftewel ‘barbaren’ werden genoemd. Ironisch detail hierbij is dat de Vikingen zelf in onze streken die bijnaam hadden. 

Kerstening 
In documenten uit de 13e en 14e eeuw wordt zoon Snorri, samen met een vriend die ook Snorri heet, genoemd als een belangrijke figuur in de kerstening van IJsland. Hij bouwt de eerste christelijke kerk in de buurt van de boerderij die eraan toe bijdraagt dat de IJslanders in toenemende mate hun geloof in de Noorse goden afzweren en overstappen naar het christendom. Zijn nakomelingen worden de eerste IJslandse bisschoppen en schrijven en publiceren de eerste Christelijke Code van IJsland. 

Pelgrimsreis naar Rome 
Ook Gudrid bekeerde zich tot het christendom. Nadat Snorri was getrouwd, maakte zij een pelgrimsreis naar Rome. Vandaag de dag is dat een vliegreis van ruim 3.200 kilometer. Maar in haar tijd zal dat voor Gudrid misschien wel het dubbele zijn geweest. We weten niet of ze de reis alleen zeilend of ook gedeeltelijk over land heeft afgelegd. 
In ieder geval bereikte ze de voor haar zo heilige stad en volgens bepaalde overleveringen werd zij ook ontvangen door paus zelf, maar deze ontmoeting is niet te bewijzen. Na dit bezoek aan Rome keerde ze terug naar IJsland en richtte ze enkele kloosters op. Zelf werd ze ook non en trok zich tot haar dood in het jaar 1019 terug in een van die kloosters. Opmerkelijk is dat zij toen pas 39 jaar was…