menu

Nucleaire toeristische attracties om van te gloeien

Radioactieve straling is eng. Je ziet het niet en er hangt nog steeds onduidelijkheid rond wat een specifieke persoon nu wel en niet aankan. Toch staan er steeds meer radioactieve mijnen, testlocaties en plekken waar zich een radioactieve ramp heeft afgespeeld op de bucketlist van toeristen. Een paar voorbeelden.

Nucleaire toeristische attracties om van te gloeien - Jongbelegen.nu

Tsjernobyl

Vandaag de dag kunnen toeristen de Tsjernobyl Exclusion Zone (LV LINK 2) bezoeken en er rondleidingen volgen. De populariteit van de HBO-miniserie ‘Tsjernobyl’ heeft de belangstelling van reizigers voor de Exclusion Zone alleen maar doen toenemen. Toeristen kunnen nu zelfs de controlekamer van Reactor 4 betreden, waar de beslissingen zijn genomen die tot de ergste kernramp in de geschiedenis hebben geleid. Voordien was de toegang beperkt tot opruimingswerkers en af en toe een onderzoeker of journalist. Dit is niet hetzelfde als een redelijk veilige wandeling in het plaatsje Pripyat. De stralingsniveaus in de controlekamer zijn naar verluidt tot 40.000 keer hoger dan ze normaal moeten zijn. Bezoekers van de controlekamer moeten speciale pakken en industriële laarzen dragen. Ze mogen maar vijf minuten blijven en moeten daarna twee stralingsonderzoeken ondergaan. Deze nieuwe excursiemogelijkheid volgt op het feit dat Oekraïne Tsjernobyl in juli tot officiële toeristische attractie heeft verklaard. Hoewel rondleidingen daarvoor zeker voorkwamen, waren ze niet officieel goedgekeurd. Ongeveer 85.000 mensen werden verondersteld de Exclusion Zone te hebben bezocht voor het jaar vanaf oktober 2019. Dagelijkse tours door de zone kosten meestal rond de 100 dollar. Het is niet duidelijk wat een bezoek aan de controlekamer van Reactor 4 kost.  

Mary Kathlyn uraniummijn

De Australische Mary Kathleen uraniummijn werd in de jaren 1950 geopend in het noordwesten van Queensland. Op 6 km afstand lag het gelijknamige mijnstadje. Ooit telde het ongeveer 1.000 inwoners, en de gemeenschap beschikte over een school, postkantoor, bioscoop, bank en meer. De mijn werkte tot 1963 en leverde aan de UK Atomic Energy Authority totdat het contract van Mary Kathleen Uranium Limited met eerstgenoemde was afgelopen. De mijn ging in 1974 weer open en leverde aan verschillende buitenlandse energiebedrijven tot 1982, toen de mijn droog kwam te staan. De mijn werd vervolgens gesloten en de gebouwen van de stad werden verwijderd. Alles wat overbleef waren funderingen, een bord op het voormalige dorpsplein en een put die volstroomde met vochtig, groen water. Ergens in de loop van de tijd, als gevolg van verschillende chemicaliën die vrijkwamen uit de rots, veranderde dat water in een briljant, levendig blauw. Het resultaat is dat Mary Kathleen een nieuwe bevolking heeft: Instagram gebruikers. Het schilderachtige water in Mary Kathleen's put motiveert toeristen om naar de vindplaats te trekken om foto's te maken waar hun vrienden op sociale media jaloers op zullen zijn. Is het veilig? Volgens Dr. Gavin Mudd van het Royal Melbourne Institute of Technology zijn de stralingsniveaus op de site hoger dan de typische achtergrondniveaus, maar zullen deze geen echte radiologische schade aanrichten. Toch raadt hij aan om zo weinig mogelijk tijd bij de put door te brengen en zeker niet in het water te zwemmen of ervan te drinken. Afgezien van de lichte radioactiviteit van het water, is die blauwe kleur te wijten aan een soep van chemicaliën die niet aanbevolen worden om in te nemen.  

Maralinga testlocatie

Van 1956 tot 1963 voerde de Britse regering kernbomproeven uit in Maralinga, een plaats in Zuid-Australië. Er werden zeven bommen tot ontploffing gebracht, waarvan de grootste 27 kiloton was. Aan het eind van de jaren zestig werd een eerste poging tot sanering ondernomen door de bovenste grondlagen om te keren en zo te vermengen met de onbesmette grond eronder. Tweeëntwintig kuilen werden gevuld met overblijfselen van nucleaire ontstekingen en afgedekt met beton. Naar schatting bevatten deze putten in totaal 4 kg plutonium. Aan het eind van de jaren negentig werd een veel grondiger schoonmaakoperatie uitgevoerd, waarbij honderdduizenden kubieke meters radioactieve grond werden verwijderd en begraven. Ook de voertuigen die voor deze operatie werden gebruikt, werden begraven.  Het land werd uiteindelijk teruggegeven aan de Maralinga Tjarutja-bevolking. Maar omdat zij niet wilden leven op het land dat de basis was voor verschillende nucleaire ontploffingen, maakten zij er een toeristische bestemming van. Vandaag de dag kun je een bustocht maken over het Maralinga-terrein. Hoogtepunten zijn het verlaten militaire dorp en vliegveld en, natuurlijk, de markeringen die de locaties van verschillende nucleaire detonaties aangeven. Tot glas gesmolten stukjes zand liggen nog over het woestijnterrein verspreid. Toeristen kunnen ook de kuilen bezoeken waar de voertuigen van de laatste opruiming werden begraven. In Maralinga zijn veel minder kernexplosies geweest dan op andere testterreinen in de wereld, dus het grootste deel van het gebied wordt als veilig beschouwd. Eén zone blijft verboden gebied en zal dat naar verwachting nog 25.000 jaar blijven, maar de tourbussen komen niet in de buurt van dit gebied. Bezoek je de verboden zones dan wordt aangeraden niet in het vuil te graven. Want dan zou je weleens groen kunnen gaan gloeien…

september 2021
Wim van der Oest
Kan lezen en schrijven met woorden. Vier decennialang tekstschrijver en auteur. Enthousiast medeoprichter van Jongbelegen. Waarom? Omdat hij online maar bar weinig magazines kon vinden die niét tuttig en ouderwets zijn.

Goed stuk

Deel dit artikel: